Και θέλουμε και μπορούμε

Το περιεχόμενο της καρδιο-ογκολογίας αφορά την συσχέτιση την οποία παρουσιάζουν οι διάφοροι τύποι καρκίνων με καρδιοαγγειακά συμβάματα (αρρυθμίες, νέκρωση του μυοκαρδίου με αποτέλεσμα καρδιακή ανεπάρκεια, προβλήματα στα στεφανιαία αγγεία με αποτέλεσμα στηθάγχη η έμφραγμα του μυοκαρδίου). Επίσης ασχολείται με την διάγνωση τους χρησιμοποιώντας ειδικές  σύγχρονες μεθόδους και την αντιμετώπιση τους με σύγχρονα θεραπευτικά σχήματα.

Αυτή η κλινική ειδικότητα εστιάζεται στα καρδιοαγγειακά προβλήματα τα οποία παρουσιάζουν άτομα με διάφορες κακοήθειες και έρχεται σήμερα στο προσκήνιο λόγω των νέων θεραπευτικών προσπελάσεων που έχουμε για τους καρκίνους. Επίσης λόγω των καινούριων θεραπευτικών μέσων που έχει η  καρδιολογία για να αντιμετωπίσει τις παρενέργειες των καινούριων θεραπευτικών αντικαρκινικών σχημάτων.

Παρόλο που νέα αντικαρκινικά θεραπευτικά σχήματα έχουν αλλάξει δραματικά την επιβίωση των καρκινοπαθών προς το καλύτερο, εξακολουθούν να προκαλούν προβλήματα από το καρδιαγγειακό σύστημα, όπως επίσης  θρομβωτικά επεισόδια με πνευμονικές εμβολές, καθώς και μεταβολικές παρενέργειες που μπορούν να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια της θεραπείας η και μήνες μετά από αυτή. Η ακτινοβολία, την οποία δέχονται οι καρκινοπαθείς κυρίως στο θώρακα, δρα συνεργικά στην τοξικότητα που προκαλεί η χημειοθεραπεία στο καρδιαγγειακό σύστημα προκαλώντας προβλήματα στο ίδιο το μυοκάρδιο, στις βαλβίδες της καρδιάς (βαλβιδοπάθειες), στο περικάρδιο αλλά και στα στεφανιαία αγγεία που αρματώνουν  τον καρδιακό μυ.

Σε αυτά τα άτομα λοιπόν που δίνουν πολλές φορές ένα άνισο αγώνα χρειάζεται η ειδική γνώση ενός καρδιο-ογκολογου για ένα σχέδιο εξατομικευμένο  πρόληψης και θεραπείας αυτών των καρδιολογικών παρενεργειών που μπορούνε να σώσουν ζωές και να βελτιώσουν  την ποιότητα ζωής αυτών των ασθενών. 

Οι ανθρακυκλίνες

Μια σπουδαία ομάδα αντινεοπλαστικών φαρμάκων τα οποία χρησιμοποιούνται εδώ και 40 χρόνια έχουν συνδεθεί με πρόκληση καρδιακής ανεπάρκειας κυρίως αν δοθούν σε υψηλές δόσεις. Η επίσκεψη στον ειδικό καρδιολόγο των ατόμων που προγραμματίζονται για θεραπεία με ανθρακυκλίνες έχει μεγάλη σημασία. Η σωστή αξιολόγηση αυτών των ατόμων από τον καρδιολόγο με ένα καλό έγχρωμο υπερηχογράφημα χρησιμοποιώντας καινούργιες τεχνικές και ο υπολογισμός του κλάσματος εξώθησης της αριστερής κοιλίας, είναι πολύ σπουδαίες ενέργειες.

Η αξιολόγηση των παραγόντων κινδύνου όπως υπέρτασης και υπερλιπιδαιμίας, καθώς και η διόρθωση τους προστατεύει πολύ περισσότερο απ’ ότι φανταζόμαστε το άτομο αυτό. Η τακτική παρακολούθηση των ασθενών μπορεί να θέσει τη διάγνωση της τοξικότητας σε πρώιμα στάδια και να βοηθήσει να ληφθούν θεραπευτικά μέτρα πιο νωρίς με πολύ καλύτερα αποτελέσματα και λιγότερη τοξικότητα. Τα φάρμακα είναι πολύτιμα πολλές φορές σε όγκους του μαστού, σε λευχαιμίες, λεμφώματα, καρκίνου του πνεύμονα, στο πολλαπλού μυελωμα και άλλους όγκους. Ο ειδικός καρδιο-ογκολόγος μπορεί να είναι συμπαραστάτης του ειδικού ογκολόγου και του ασθενή όταν χρησιμοποιείται η πολύτιμη πολλές φορές ομάδα των φαρμάκων. Μελέτες σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού έδειξαν στην δεκαετή παρακολούθηση ότι, χωρίς έλεγχο και προστασία μέχρι και 20 στις 100 γυναίκες μπορούν να παρουσιάσουν προβλήματα από την καρδιά.

Η χρησιμοποίηση των σύγχρονων καρδιολογικών διαγνωστικών μέσω γυναικών με καρκίνο του μαστού μας επιτρέπει την αναγνώριση των διαφόρων καρδιομυοπαθειών στο προκλινικό στάδιο όπως παραδείγματος χάριν, την αναγνώριση της συστολικής καρδιακής δυσλειτουργίας πριν αυτή εμφανίσει συμπτώματα καρδιακής ανεπάρκειας, και της έναρξης πρώιμης φαρμακευτικής αντιμετώπισης.

Χρήσιμα φάρμακα τα οποία επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα σε άτομα με κακοήθειες, ιδιαίτερα όταν συνδυάζονται με δεξαμεθαζόνη προκαλούν βλάβες, κυρίως θρόμβωσης τόσο στο φλεβικό δίκτυο τόσο και στο αρτηριακό δίκτυο με αποτέλεσμα να χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην αντιμετώπιση αυτών των ατόμων. Πρέπει να γίνεται έλεγχος για θρομβοφλεβίτιδα και πνευμονικές συμβουλές, αλλά και για οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου και εγκεφαλικό. Τα άτομα αυτά πρέπει να λαμβάνουν την κατάλληλη αντιπηκτική αγωγή αναλόγως της επικινδυνότητας τους.

Μηνύματα που πρέπει να κρατήσει

Το θεραπευτικό σχήμα για την αντιμετώπιση μίας κακοήθειας πρέπει να καθορίζεται από τον ογκολόγο λαμβάνοντας πολύ σοβαρά υπόψη του όχι μόνο την ηλικία του ασθενούς, αλλά και την κακοήθεια που πρέπει να αντιμετωπίσει, τα φάρμακα που έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει αλλά και την κατάσταση του καρδιαγγειακού συστήματος του καρκινοπαθή. Διαφορετικά υπάρχει περίπτωση να θεραπευθεί η κακοήθης επεξεργασία αλλά να έχουμε ένα άτομο το οποίο να είναι ποια καρδιοπαθής με όλα τα προβλήματα που αυτό συνεπάγεται.

Έχουν αναπτυχθεί την τελευταία δεκαετία, λόγω της μεγάλης προόδου στην αντιμετώπιση του καρκίνου και συνάμα της αύξησης των καρδιαγγειακών θεραπευτικών τοξικών παρενεργειών, καινούρια δεδομένα που συνδέουν τους παράγοντες κινδύνου οι οποίοι προκαλούν καρδιοαγγειακά νοσήματα, με υψηλή πιθανότητα να προκαλούν επίσης και διάφορες κακοήθειες και μεταβολικά προβλήματα.

Η παχυσαρκία και υπερλιπιδαιμία προκαλούν αποδεδειγμένα αυξημένη πιθανότητα καρδιαγγειακών προβλημάτων. Φαίνεται ότι προδιαθέτουν το άτομο και σε ορισμένους τύπους καρκίνων όπως τον καρκίνο του μαστού, ειδικά με θετικούς υποδοχείς οιστρογόνων. Η σύγχρονη καρδιολογία έχει ανακαλύψει ότι μεταβολικά προϊόντα της χοληστερόλης ενεργοποιούν τους υποδοχείς οιστρογόνων και διεγείρουν την ανάπτυξη όγκων, μια πληροφορία που είναι πολύ σπουδαία.

Η διατήρηση χαμηλών επιπέδων χοληστερόλης φαίνεται ότι εκτός από καρδιοαγγειακή προστασία που παρέχει, μπορεί να ελαττώνει και την πιθανότητα να εμφανιστεί ένας όγκος του μαστού, καθώς επίσης και να μειώσει το ρυθμό με τον οποίο να αυξάνεται. Αν αυτές οι προκαταρκτικές πληροφορίες επιβεβαιωθούν τότε καταλαβαίνουμε όλη τη σημασία που θα έχει το εύρημα αυτό τόσο στους ασθενείς με καρκίνο του μαστού που βρίσκονται σε ενεργό θεραπεία, αλλά και τους ασθενείς που έχουν ήδη αποθεραπευθεί και βρίσκονται σε παρακολούθηση.

Οι καρκινοπαθείς οι οποίοι κατάφεραν να ξεπεράσουν τη νόσο τους υπολογίζονται σήμερα σε 15 εκατομμύρια στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτά τα άτομα έχουν να αντιμετωπίσουν δύο κύρια προβλήματα, την υποτροπή της κακοήθειας τους και να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει η θεραπεία που προηγήθηκε στο καρδιαγγειακό τους σύστημα. Μια απλή προσέγγιση για να αντιμετωπίσουμε τα καρδιαγγειακά προβλήματα τους ασθενείς όπου επιβίωσαν από τους καρκίνους τους είναι να χρησιμοποιήσουμε τον κωδικό ”ABCDE”.

A: Awarenesss-Assesment — Aspirin

B: Blood Pressure control

C: Cholesterole lowering — Cigarette cessation

D: Diet-Dose of chemotherapy — Diabetes management

E: Exercise-Echocardiography

Η τροποποίηση των παραγόντων κινδύνου για την αντιμετώπιση και πρόληψη των καρδιαγγειακών συμπτωμάτων μπορεί να βοηθήσει, και μπορεί να έχει το επιπρόσθετο όφελος να ελαττώνει την πιθανότητα υποτροπής της κακοήθειας του ασθενή. Σίγουρα χρειάζονται καινούργιες μελέτες και μεγαλύτερη προσπάθεια. Ο κλάδος της καρδιο-ογκολογίας είναι ένας κλάδος που όλο και περισσότερο θα παίζει σπουδαιότερο  ρόλο στην  ποιοτική επιβίωση των καρκινοπαθών.

Η εσωτερική δύναμη ενός καρκινοπαθούς, η αγάπη και η στήριξη από το στενό περιβάλλον του, ο ογκολόγος του μαζί με την θεραπευτική ομάδα και η συμβολή  του καρδιο-ογκολόγου αποτελούν το dream team για τον αγώνα που με τα μέσα που έχουμε σήμερα αποβαίνει όλο και πιο συχνά νικηφόρος.